Twee jaar is downloaden nu illegaal, vorig jaar werden de eerste claims aangekondigd. Maar er is nog niets gebeurd. Hoe kan dat?
Tim Kuik, directeur van antipiraterij-stichting Brein, had maar een paar woorden nodig om de nervositeit te doen toeslaan. In oktober zei hij op BNR Nieuwsradio dat hij „niet uitsluit” dat individuele illegale downloaders in Nederland „binnen afzienbare tijd” schadeclaims krijgen. Kuik werd gevraagd of dat binnen een maand zou zijn. Dat zou hem niet verbazen, antwoordde hij.
Sinds 2014 is het in Nederland verboden om uit illegale bron video en muziek te downloaden, na een uitspraak van het Europees Hof. Maar voor het downloaden van video of muziek heeft niemand in Nederland een boete of schadevergoeding betaald. Waar Kuik mee dreigde, was nieuw.
Dat was acht maanden geleden. Sindsdien heeft niemand nog een claim gekregen. Wat is er gebeurd?
1. Wie gaat de schadeclaims uitdelen?
De overheid gaat het niet doen. „Je kunt best zeggen dat Nederland achterloopt op andere Europese landen”, zegt Peter Visser, hoogleraar intellectueel eigendomsrecht. „Het politieke klimaat is tegen het aanpakken van individuele downloaders.”
Stichting Brein gaat ook geen schadeclaims versturen. Brein, die in Nederland de belangen van rechthebbenden behartigt, richt zich liever tegen websites die de illegale content aanbieden. Ook mensen die geregeld films of muziek illegaal online zetten, worden er door Brein uitgepikt – sommigen moeten duizenden euro’s aan schikkingsbedragen betalen. Maar Brein wil nog steeds geen individuele downloaders aanpakken. Kuik van Brein kondigde de plannen wel aan, maar gaat ze niet zelf uitvoeren.
De bedrijven wier rechten worden geschonden door illegaal downloaden, besloten zelf actie te ondernemen. Drie filmdistributeurs, Dutch Filmworks, September Film en Lumière, zeggen individuele downloaders te willen opsporen en beboeten. Sinds het verbod is er te weinig gebeurd, zegt René van Turnhout van Dutch Filmworks, Nederlandse distributeur van onder meer de films The Wolf of Wall Street en De Nieuwe Wildernis.
Met andere bedrijven heeft de distributeur een ‘task force’ tegen illegaal downloaden opgericht. Daar zitten ook distributeurs bij als Independent Films, Cineart en Entertainment One Benelux. Of de anderen claims gaan versturen, willen ze nog niet zeggen.
2. Hoe willen de distributeurs het aanpakken?
De filmdistributeurs hebben een Duits IT-bedrijf ingehuurd waarmee ze IP-adressen van Nederlandse illegale downloaders verzamelden– in Duitsland hebben ze ervaring met die verzamelmethode, daar krijgen illegale downloaders al jaren schadeclaims van de industrie op de mat. Ze zagen, zo zegt Van Turnhout, dat de film Michiel de Ruyter in één week achtduizend keer illegaal werd bekeken en de film Jurassic World in de maand oktober 550.000 keer.
Maar wie de downloaders waren, weten ze niet. Alleen internetproviders als Ziggo, KPN en XS4ALL kunnen zien wie er achter IP-adressen schuilgaan. Pas als zij die namen en adressen verstrekken, kan de filmindustrie waarschuwingen of boetes versturen.
Internetproviders voelen zich niet verplicht websites te blokkeren, laat staan dat ze staan te springen om de gegevens van hun klanten vrij te geven. Om achter die gegevens te komen, moeten de filmdistributeurs dus naar de rechter. De rechter moet bepalen of de schending van het auteursrecht zwaarder telt dan de privacy van de downloaders. In Duitsland en Denemarken dwong de filmindustrie op deze manier wel gegevens af van de internetproviders. Daar worden al claims van honderden euro’s verstuurd. Ook in de VS ontvingen deze maand meer dan duizend mensen een claim van 300 dollar omdat ze de film London Has Fallen hadden gedownload.
3. Waarom duurt het dan zo lang?
De distributeurs hebben, met de Duitsers, een methode bedacht om zelf gegevens van illegale downloaders te achterhalen. Hiervoor hebben ze toestemming gevraagd aan de Autoriteit Persoonsgegevens. De privacy-toezichthouder controleert of de methode rechtmatig is. Maar dit duurt langer dan verwacht. „Het kan weken duren, maar ook maanden”, zegt de woordvoerder van Dutch Filmworks. „We willen ons aan de regels houden en zijn daarom afhankelijk van de officiële instanties.” En internetproviders moeten dan nog worden gedwongen gegevens af te staan. Brein bewandelde eerder een dergelijke route, en kreeg in maart toestemming om gegevens te verzamelen van grote uploaders van illegale content.
4. En als je nu toch een film downloadt?
Hoeveel schadeclaims er verstuurd gaan worden, is nog de vraag. Ook omdat nog niet duidelijk is hoeveel distributeurs claims gaan versturen als dat straks misschien mogelijk is. Misschien willen ze eerst een waarschuwing sturen, daarna pas een boete, zegt Rick Hartman van September Film. Het bedrag waar Dutch Filmworks aan denkt is even hoog als „door rood rijden” (230 euro). Ze gaan geen claims versturen om geld te verdienen, benadrukken de filmdistributeurs, „maar om illegaal downloaden af te schrikken”.
POPULAIRSTE GEDOWNLOADE FILMS
1.Interstellar 46.762.310 downloads
2. Fast & Furious 7 44.794.877 downloads
3. Avengers: Age of Ultron 41.594.159 downloads
4. Jurassic World 36.881.763 downloads
5. Mad Max: Fury Road 36.443.244 downloads
Recommended Comments
Join the conversation
You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.